سیاست جنجالی واتساپ، اطلاعات شخصی کاربران را به فیسبوک می‌دهد.

واتساپ (WhatsApp)، پیام‌رسان تحت مالکیت فیسبوک که همواره روی مبحث حریم خصوصی و امنیت مانور ویژه‌ای داده است و می‌گوید رعایت حریم خصوصی در DNA-اش قرار دارد، به‌تازگی بیانیه‌ای منتشر کرده است تا خبر مهمی درباره‌ی اطلاعات بیش از دو میلیارد کاربرش اعلام کند.

واتساپ رسما به کاربران گفته است که دو راه پیش رو دارند: یا با به‌اشتراک‌گذاری داده‌های شخصی‌ با فیسبوک موافقت کنند یا اینکه حساب کاربری‌ خود را حذف کنند.

این اطلاعیه‌ از طریق نوتیفیکیشنی در اپلیکیشن واتساپ اعلام شده است و کاربران را مستقیما به گزینه‌ای هدایت می‌کند که با ضربه زدن روی آن، با تمامی شرایط جدیدی که فیسبوک برای واتساپ تعیین کرده است موافقت می‌کنند. کسانی که تا تاریخ ۸ فوریه‌ی ۲۰۲۱ (۲۰ بهمن ۱۳۹۹) با قوانین جدید واتساپ موافقت نکنند، امکان ادامه‌ی استفاده از اپلیکیشن نخواهند داشت.

مدت‌زمان کوتاهی پس از تصاحب واتساپ توسط فیسبوک در سال ۲۰۱۴ به‌ مبلغ ۱۹ میلیارد دلار، توسعه‌دهندگان این پیام‌رسان اعلام کردند سیستم رمزنگاری سرتاسری (End-to-End Encryption) را که اهمیت بسیار زیادی برای حفظ حریم خصوصی کاربران دارد، در آن گنجانده‌اند.

اضافه شدن رمزنگاری سرتاسری به واتساپ اتفاق مهمی بود و روی افزایش تعداد کاربران این اپلیکیشن تأثیر به‌سزایی داشت؛ زیرا واتساپ از پروتکل رمزنگاری سیگنال (Signal Protocol) استفاده می‌کند. پروتکل سیگنال، طرحی متن ‌باز (Open Source) برای رمزنگاری اپلیکیشن‌ها و سرویس‌ها است که کد منبع (Source Code) آن توسط تعداد زیادی از متخصصان امنیتی بررسی و تأیید شده است.

در سال ۲۰۱۶، واتساپ اعلام کرد اطلاعات کاربرانش در اختیار فیسبوک قرار می‌گیرد؛ اما در آن زمان فقط یه بار به کاربران اجازه داده شد که به انتخاب خود، داده‌هایشان را به ‌اشتراک بگذارند. به گزارش Ars Technica، صفحه‌ی سیاست‌های حریم خصوصی واتساپ به‌روزرسانی شده و قانون مورد بحث تغییر کرده است. از ماه آینده‌ی میلادی، کاربران نخواهند توانست از تحویل داده‌هایشان به فیسبوک جلوگیری کنند.

برخی از داده‌هایی که واتساپ از کاربر جمع‌آوری می‌کند شامل این موارد می‌شود: شماره موبایل، شماره موبایل فهرست مخاطبان گوشی، نام پروفایل‌ها، تصویر پروفایل‌ها، پیغام استاتوس به ‌همراه زمان آخرین باری که کاربر آنلاین بوده است و داده‌های تشخیصی (Diagnostic Data).

بر اساس سیاست‌های جدید، فیسبوک این حق را برای خود قائل می‌شود که داده‌های جمع‌آوری‌شده از طریق واتساپ را با شرکت‌های تحت مالکیتش به ‌اشتراک بگذارد.

در بخشی از صفحه‌ی به‌روزشده‌ی سیاست‌های حریم خصوصی واتساپ می‌خوانیم این پیام‌رسان به‌عنوان یکی از اعضای خانواده‌ی شرکت‌های تحت مالکیت فیسبوک، «اطلاعات را از آن‌ها دریافت می‌کند و با آن‌ها به‌اشتراک می‌گذارد.» واتساپ ممکن است از اطلاعاتی که از شرکت‌های دیگر دریافت می‌کند استفاده کند و این شرایط برای شرکت‌های دیگر نیز برقرار است.

به گفته‌ی واتساپ، دلیل اصلی این اقدام، کمک کردن به انجام بهتر کارها، ارائه‌ی سرویس‌های جدید، بهبود سرویس‌ها، شخصی‌سازی سرویس‌ها و موارد این‌چنینی است. در برخی شرایط، نظیر زمانی ‌که یک نفر از واتساپ برای برقراری تعامل با کسب‌و‌کاری متفرقه استفاده می‌کند، ممکن است فیسبوک اطلاعات را با آن کسب‌و‌کار متفرقه به ‌اشتراک بگذارد.

اطلاعیه‌ی واتساپ درحالی منتشر می‌شود که از حدود یک ماه پیش اپل از تمامی توسعه‌دهندگان (شامل توسعه‌دهندگان واتساپ) درخواست کرده است اطلاعاتی که اپلیکیشنشان از کاربر جمع‌آوری می‌کند، به کاربر اعلام کنند. بر اساس اطلاعات درج‌شده در اپ استور، واتساپ این حق را دارد که «جزئیات خریدها، اطلاعات مالی، مکان، مخاطبان، محتوای کاربر، شناسه‌ها، استفاده از اینترنت و داده‌های تشخیصی» را جمع‌آوری کند.

در پی انتشار بیانیه‌ی واتساپ، خبرنگاران با این شرکت تماس گرفتند تا بفهمند این تغییرات دقیقا چگونه رخ داده‌اند و کاربر چگونه می‌تواند از آن‌ها جلوگیری کند؛ اما مدیران واتساپ پاسخ نداده‌اند.

اما فردی به‌نمایندگی از واتساپ که نخواسته است نامش فاش شود، به Ars Technica می‌گوید سیاست حریم خصوصی جدید، بخشی از سیاست‌هایی است که فیسبوک پیش‌تر درباره‌ی آن‌ها صحبت کرده بود. این سیاست‌ها به کسب‌وکارها امکان می‌دهند با استفاده از زیرساخت‌های فیسبوک، چت‌های واتساپ را ذخیره و مدیریت کنند. نماینده‌ی واتساپ می‌گوید سیاست‌های جدید قرار نیست تغییر کنند و واتساپ اطلاعات چت‌های غیر کاری را با فیسبوک به ‌اشتراک می‌گذارد.

صفحه‌ی سیاست‌های حریم خصوصی و قوانین استفاده از واتساپ مجموعا بیش از هشت هزار کلمه محتوا دارد و پر از اصطلاحات حقوقی است که فهمیدن آن‌ها برای افراد عادی اصلا ساده نیست. واتساپ تصمیم گرفته است به‌ شکل کاملا صریح، تمامی شرایط را توضیح ندهد تا خبرنگاران نتوانند جزئیات کامل ماجرا را در اختیار کاربران بگذارند.

پس از اعلام سیاست‌های واتساپ، شاهد انتقادهای زیادی از این اپلیکیشن بودیم و بسیاری گفتند که سراغ اپلیکیشن‌ جدید می‌روند. ایلان ماسک در توییتی گفت «سراغ استفاده از سیگنال بروید» و همین موضوع باعث شد استفاده از این پیام‌رسان به‌شدت افزایش پیدا کند.