صدرنشینی تویوتا در میان خودروسازان متقاضی ثبت اختراع
بی‌شک، یکی از مهم‌ترین اختراعات بشر، اتومبیل بوده که با ظهور و تجاری‌سازی آن در سال‌های پایانی قرن نوزدهم میلادی، شرایط زندگی انسان، اعم از تأمین نیازهای حیاتی، حمل‌ونقل، ارتباطات و بسیاری از حوزه‌های اساسی دیگر، با تغییرات قابل‌توجهی مواجه شده است. دقت در مسیر رشد و توسعه صنعت خودروسازی، نشان می‌دهد که این صنعت، با به‌کارگیری هزاران نوآوری بزرگ و کوچک، هر روز در حال توسعه و تکامل بوده و در حالی‌که زمانی صحبت از الکتریکی و هیبریدی به جای نمونه‌های مبتنی بر سوخت فسیلی بود، امروز زمزمه‌های جدی از تجاری‌سازی قریب‌الوقوع وسایط نقلیه خوداران به گوش می‌رسد. بدیهی است که با توجه به سرمایه‌گذاری‌های هنگفت برای توسعه این نوآوری‌ها، نیاز به حفاظت در مقابل بهره‌برداری‌های غیرمجاز دیگران، ضروری بوده و اینجا است که پتنت، ابزاری کارآمد برای تحقق این هدف خواهد بود.
بنا بر گزارش «Bristol Street Motors» که فعالیت‌های ثبت اختراع یک دهه اخیر (از سال ۲۰۱۱ میلادی تاکنون) شرکت‌های خودروسازی را در پایگاه داده «گوگل پتنت» مورد بررسی قرار داده است، تویوتا با ۳۳۳.۴۰۸ درخواست ثبت اختراع، در صدر متقاضیان قرار داشته و شرکت‌های هیوندای و فورد، به ترتیب با ۱۶۲.۸۳۹ و ۱۵۶.۹۱۳ تقاضانامه، در رده‌های دوم و سوم جای دارند. با توجه به جایگاه‌های چهارم و پنجم هوندا و نیسان، فورد را می‌توان تنها متقاضی برتر غیر آسیایی در میان پنج شرکت اول دانست. فولکس‌واگن، «BMW»، آئودی، مرسدس بنز و پژو، سایر اعضای فهرست ده خودروساز برتر حوزه ثبت اختراع می‌باشند.
گفتنی است که یافته‌های ارائه شده، با گزارش مؤسسه تامسون رویترز که در سال ۲۰۱۵ میلادی انتشار یافته و تویوتا را به‌عنوان برترین متقاضی درخواست‌های ثبت اختراع در بازه زمانی سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ میلادی مطرح نمود، کاملاً تطبیق دارد. این مسئله، نشان از این واقعیت دارد که تویوتا در گذر زمان، نه تنها دست از نوآوری و ثبت اختراع برنداشته، بلکه همواره سعی داشته تا فاصله خود را با رقبا، بیشتر و بیشتر نماید. مصداق دیگر این واقعیت، عملکرد این شرکت فناور در سال ۲۰۲۰ میلادی است که با ۲.۷۲۲ درخواست ثبت اختراع در دفتر ثبت اختراعات و علائم تجاری آمریکا، رده نهم متقاضیان برتر ثبت اختراع در این دفتر را از آن خود نموده است.
دقت در جزئیات فعالیت‌های ثبت اختراع خودروسازان، برخی اولویت‌های فناورانه و استراتژی‌های توسعه‌ای شرکت‌ها را مشخص می‌سازد. برای مثال، فورد در حوزه خودروهای خودران، گوی سبقت را از رقبای آسیایی ربوده و با ۱۴ هزار درخواست (حدود ۱.۵۰۰ عدد بیشتر از تویوتا)، در صدر متقاضیان این حوزه قرار گرفته است. با این حال، هنگامی که نوبت به خودروهای الکتریکی می‌رسد، تویوتا با بیش از ۱۲۶ هزار درخواست (بیش از دو برابر درخواست‌های فورد)، در بالای لیست قرار می‌گیرد!
گفتنی است که تشدید رقابت در صنعت خودرو و ظهور فناوری‌های جدید و بسیار پیشرفته در این صنعت، موجب شده تا بسیاری از خودروسازان بزرگ، در صدد تعریف و اجرای پروژه‌های همکاری در حوزه نوآوری و توسعه فناوری برآیند. پخش شدن مالکیت فناوری‌های پتنت شده در بین خودروسازان مختلف و لزوم به‌کارگیری هم‌زمان آن‌ها در محصول نهایی، خودروسازان را به سمت انعقاد توافقنامه‌های صدور مجوز پتنت هدایت نموده که این امر هم، در روند صعودی فعالیت‌های ثبت اختراع در یک دهه گذشته صنعت خودرو، اثرگذار بوده است.
