تحولات اخیر قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی
هوشنگ فلاحتیان -معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت درباره تحولات اخیر قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی گفت: اجرای 1480000000 هزار بشکه ظرفیت پالایشگاهی جدید و ارتقای کیفیت و کمیت پالایشگاه‌های موجود به بیش از پنجاه میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد که سرمایه‌گذارها باید آن را تأمین و پالایشگاه‌ها را احداث کنند.
قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی در سال 1398 توسط مجلس تصویب شد و وزارت نفت در دو ماه آیین‌نامه اجرایی این ماده قانونی را به تصویب هیئت وزیران رساند و حداکثر یک ماه پس از آن برای جذب سرمایه‌گذار مردمی و احداث پتروپالایشگاه‌ها فراخوان داد. فراخوان عمومی جذب سرمایه‌گذار ساخت پالایشگاه و پتروپالایشگاه را در تارنمای وزارت نفت (MOP) قرار داد و متقاضیان اقدام به ثبت‌نام در سامانه کردند. حالا دو سال از زمان این فراخوان گذشته است، بخشی از این قانون برای تسهیل حضور سرمایه‌گذاران تغییر کرده و وزارت نفت هم برای تنفس خوراک آسان گرفته است اما با وجود این، روند کار آن‌گونه که انتظار بود، پیش نرفته است.
معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت درباره اجرای این قانون گفت: وزارت نفت بلافاصله پس از تصویب قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی، آیین‌نامه مربوطه را پیش از موعد مقرر تقدیم هیئت وزیران در دولت گذشته کرده است ولی با توجه به مکاتبات و نظرات متفاوت دستگاه‌های مختلف از جمله بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی، وزارت اقتصاد و دارایی، وزارت نفت و کمیسیون اقتصاد دولت، وزارت نفت اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۹ اقدام به انتشار فراخوان عمومی به‌منظور انتخاب سرمایه‌گذار واجد شرایط کرد و در نهایت شهریورماه ۱۳۹۹ مجوزهای لازم برای یک میلیون چهارصد و شصت هزار بشکه ظرفیت پتروپالایشگاهی جدید و طرح‌های ارتقای کمیت و کیفیت محصولات صادر شد.
هوشنگ فلاحتیان با تأکید بر اینکه وزارت نفت درباره عمل به قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی کار خود را به‌درستی انجام داده و هم‌اکنون زمین تمامی طرح‌های پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی تخصیص یافته و کارهای مهندسی آنها در حال انجام است، تصریح کرد: اجرای یک میلیون و چهرصد و شصت هزار بشکه ظرفیت پالایشگاهی جدید و ارتقای کیفیت و کمیت پالایشگاه‌های موجود به بیش از پنجاه میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد که سرمایه‌گذارها باید آن را تأمین و پالایشگاه‌ها را احداث کنند و پس از اینکه احداث کردند، از تنفس خوراک بهره‌مند شوند. با این توضیح که تنفس خوراک یعنی پس از اینکه پالایشگاه‌ها یا پتروپالایشگاه‌ها احداث شدند، وزارت نفت، خوراک نسیه به آنها می‌دهد و پول آن خوراک به‌عنوان تسهیلات صندوق توسعه ملی برای آنها محسوب می‌شود، یادآور شد: مجلس شورای اسلامی پس از تصویب قانون روی آن اصلاحیه گذاشت، بنابراین پس از این اصلاحیه لازم بود آیین‌نامه اجرایی آن هم اصلاح شود.
همچنین معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت علت تغییر قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی تبیین کرد: این اصلاحیه برای کمک به سرمایه‌گذاران انجام شد، بدین‌صورت که سرمایه‌گذاران با راه‌اندازی هر فاز بتوانند از تنفس خوراک استفاده کنند. در آیین‌نامه قبلی هر سیصد هزار بشکه امکان استفاده از تنفس خوراک داشت، اما در آیین‌نامه قانون جدید راه‌اندازی یک فاز صد هزار بشکه‌ای امکان استفاده از تنفس خوراک را خواهد داشت. برای مثال، سرمایه‌گذاران در یک پالایشگاه سیصد هزار بشکه‌ای با راه‌اندازی یک فاز صد هزار بشکه‌ای می‌توانند تنفس خوراک دریافت کنند.
در این اصلاحیه همچنین پروپان و بوتان (ال‌پی‌جی) و اتان به‌عنوان خوراک‌هایی که می‌توانند از تنفس خوراک استفاده کنند، اضافه شده است و آورده سرمایه‌گذاران از سی درصد به پانزده درصد کاهش یافته است. خوشبختانه وزارت نفت بلافاصله آیین‌نامه اصلاحیه مورد نظر را نیز تقدیم هیئت وزیران کرد ویک ماه پیش در هیئت وزیران تصویب شد.
طبق اعلام وزارت نفت، شرکت های جاوید انرژی پرتو، گروه گسترش نفت و گاز پارسیان و توسعه پالایشگاهی پیشگامان سیراف به‌عنوان سه سرمایه‌گذار در حوزه خوراک میعانات گازی در قالب قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی هستند.
