دیوان داوری ورزش (CIS)
اختلافات ورزشی عمدتاً در‌حوزه محرومیت های ورزشکاران و تصمیم های انضباطی سازمان های ورزشی است که به طور مستقیم در حوزه حقوق ورزش قرار دارد و شامل قواعد حاکم بر ورزش ها، سازمان ها، باشگاه ها، برقراری انضباط در قلمرو هر رشته ورزشی از جهت وادار ساختن ورزشکاران و دستاندرکاران به اطاعت از تصمیمات و رعایت حدود و ثغور فعالیت های ورزشی و رعایت شالوده اصول اخلاقی است.
بر اساس تجربه، کمیته های انضباطی، علاوه بر اتلاف وقت و هزینه زیاد، اطاله دادرسی، طاقت فرسا بودن رسیدگی ها، عدم مهارت و تخصص کافی قضات رسیدگی کننده، نداشتن دقّت کافی در تصمیم گیری و صدور آرای غیر عادلانه و غیر منصفانه، نارضایتی ورزشکاران و اشخاص مرتبط با ورزش را در پی داشته است. علاوه بر آن، نارسایی ها و عدم تخصص کافی دادگاه ها از یک طرف و ضرورت استفاده از روش های حل اختلاف، خاص و مناسب با هر اختلاف جهت دستیابی به عدالت و حفظ آراستگی معنوی محیط ورزش از طرف دیگر، ما را به سمت و سوی شیوه های علمی و عملی حل اختلاف از جمله داوری هدایت می نماید.
دیوان داوری ورزش(CAS) یک نهاد بین المللی است که از سال 1984 برای حل و فصل اختلافات ناشی از ورزش از طریق داوری تاسیس شده است. مقر اصلی دیوان در شهر لوزان سوییس واقع شده است.
ماموریت دیوان داوری ورزش، حل و فصل اختلافات حقوقی در زمینه ورزش از طریق داوری می باشد.
صلاحیت دیوان داوری ورزش، حل و فصل هرگونه اختلافی که مستقیم یا غیر مستقیم مربوط به ورزش بوده و نزد این دیوان مطرح گردد. اختلافات مطرح شده در CAS ممکن است ماهیتی اقتصادی (مانند قراردادهای اسپانسرینگ) یا ماهیتی انضباطی داشته باشند.
شعب دیوان
دیوان داوری ورزش شعب مختلفی دارد از جمله شعبه رسیدگی عادی و شعبه تجدید نظر و علاوه بر این دو شعبه مبارزه با دوپینگ و شعبه ویژه هم در این دیوان هست که هر کدام صلاحیت های متفاوتی دارند.
شعبه داوری عادی به اختلاف هایی رسیدگی می کند که در وهله اول به طور مستقیم یا غیر مستقیم مرتبط با ورزش باشد و در وهله دوم متعاقب یک قرارداد یا مسئولیت مدنی به وجود آمده باشد مثل قرارداد های نقل و انتقال بازیکنان، قرارداد اسپانسرشیپ یا حق پخش مسابقات تلویزیونی.
شعبه تجدید نظر دیوان داوری ورزش رویه متفاوتی نسبت به شعبه معمولی دارد. در وهله اول صلاحیت این دادگاه مرتبط با اختلافاتی می باشد که مستقیم یا غیر مستقیم مربوط مرتبط با ورزش باشد و در وهله دوم متعاقب تصمیم نهاد ورزشی به وجود آمده باشد. صلاحیت شعبه تجدید نظر خاص و ویژه است و این اختلافات قابل رسیدگی از طریق میانجیگری نخواهد بود.
قواعد و مقررات حاکم بر داوری در شعبه عادی و تجدید نظر متفاوت است. در شعبه عادی رسیدگی حسب توافق طرفین به یک یا سه داور ارجاع می گردد و رسیدگی ها محرمانه است، در حالی که در رسیدگی داوری تجدید نظر اصل بر رسیدگی سه داور است و همچنین اصل بر عدم محرمانگی رسیدگی است مگر طرفین دعوی خلاف این موضوع توافق کنند و رییس شعبه هم تایید کند.
هزینه های داوری: هزینه اولیه داوری ۱۰۰۰ فرانک سوییس است که قابل استرداد نیست. عدم پرداخت هزینه داوری یکی از عوامل توقیف دادخواست بوده وچنان چه هزینه داوری پرداخت نگردد، در خواست داوری توقیف خواهد شد. بعد از ثبت درخواست در دفتر دیوان حق الثبت و پیش یرداخت هزینه های داوری را مطالبه می نماید.
برای تجدید نظر خواهی نیز تجدید نظر خواه باید ۱۰۰۰ فرانک را به حساب دیوان بپردازد و تنها استثنا عدم پرداخت در این مرحله، تجدید نظر خواهی از مسایل انضباطی است.
در مواردی که نیاز به نظر کارشناسان و حضور شاهدان باشد هزینه داوری بیشتر خواهد شد، همچنین هزینه کارشناسان، هزینه شهود، هزینه دفتر دیوان داوری ورزش و هزینه هایی از این قبیل به آن اضافه خواهند شد. این فرایند در هزینه میانجی گری نیز صدق می‌کند.
زبان رسمی در دیوان: زبان رسمی در رسیدگی ها یکی از سه زبان 1-انگلیسی 2- فرانسوی 3-اسپانیایی است. رییس هیات داوری مربوط تعیین می کند رسیدگی به کدام زبان باشد اما طرفین پرونده هم می توانند درخواست کنند رسیدگی به زبان دیگری باشد به سه شرط :1-رییس هیات داوری بپذیرد، 2-دفتر دیوان تایید نماید، 3-کلیه ی هزینه های ترجمه ای توسط طرفین یا طرفی که این درخواست را داشته پرداخت شود.
در صورتی که شرط ارجاع اختلاف به دیوان در مقررات نهاد و ارگان های ورزشی پیش بینی نشده باشد، اگر قرارداد هایی مشعر به صلاحیت دادگاه داوری منعقد شده باشد، واجد اعتبار و آثار خواهد بود زیرا صلاحیت دیوان از اراده طرفین ناشی می شود و ماموریت دیوان نیز با توجه به همین صلاحیت مشخص می گردد.
آثار آرای دیوان: آرای دیوان داوری ورزش نسبت به طرفین اثر نسبی دارد. آرا شعب داوری بدوی و تجدید نظر دیوان داوری ورزش برای طرفین که صلاحیت این دیوان را به طور اختصاصی مرجع حل اختلافات خود تعیین کرده اند به استناد مواد ۴۶ و 95 آیین نامه دیوان لازم الاجراست.
یکی دیگر از آثار رای داوری نسبت به طرفین اعتبار امر مختومه است. یعنی امکان طرح دوباره این دعوا با همان طرفین و با همان سبب امکان پذیر نخواهد بود.
دیوان داوری ورزش به طور غیر مستقیم نقش جریان سازی و تدوین مقررات حقوق ورزشی را نیز دارد و از صدور آرا مختلف و متناقض در موارد کاملا مشابه جلوگیری می کند که این مهم موجب برقراری عدالت خواهد شد.
در پایان تاکید می شود صلاحیت و ماموریت دیوان داوری ورزشی نتیجه مستقیم اعتماد و ارتباط فعالین عرصه ورزش و نهاد داوری می باشد و دیوان صلاحیت خود را از اراده طرفین دادگاه به دست می آورد.
نگارنده: ماندانا باقری
