بازار مسکن در مسیر آرامش

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، قیمت‌ها در بازار مسکن تهران در شرایطی به بالاترین حد خود یعنی متری ۹ میلیون و ۶۳۱ هزار تومان در آذرماه ۱۳۹۷ رسیده که معاملات افت ۶۴ درصدی را تجربه کرده است. با این حال سرعت رشد قیمت‌ها کاهش یافته و از  هشت تا 9 درصد ماهیانه به پنج درصد رسیده است. خروجی این روند، رکود شدید بازار مسکن را در پی خواهد داشت که احتمالا برای ۱۰ تا ۱۲ فصل گریبان فعالان این بازار را می‌گیرد. برخی از بازندگان این جریان، دو گروه صاحبان واحدهای نوساز و سفته بازان هستند که به عنوان عامل ثانویه در جهش قیمت مسکن نقش ایفا کردند. این گروه که معمولا با خرید چند واحد مسکونی به فعالیت در بازار ملک مشغولند دیگر نباید برای ۱۲ فصل روی بازدهی سرمایه خود حساب کنند و تنها با حفظ مسکن به عنوان دارایی ثابت، خود را در برابر اثرات تورمی مصون نگه می‌دارند.

اما روند فعلی بازار مسکن، اندک متقاضیان واقعی را به سمت آپارتمان‌های ارزان قیمت سوق داده و به همین دلیل در آبان ماه و آذرماه شاهد سرایت گرانی به مناطق جنوبی تهران بودیم. اما این روند نیز نمی‌تواند پایدار باشد؛ چرا که توان طرف تقاضا در مناطق جنوبی به مراتب پایین تر از محله های شمال شهر است.

از سوی دیگر گفته می شود مقایسه شاخص اجاره بها با قیمت واحد مسکونی نشان می دهد که قیمت املاک به بالاترین حد خود طی ۲۲ سال اخیر رسیده و احتمالا در نقطه اوج خود قرار دارد. بنابراین در ماه‌های آینده طبیعتا شیب صعودی قیمتها باید ملایم‌تر شود تا نهایتا در مسیر مستقیم یا حتی نزولی قرار گیرد. تجربه سالهای بعد از ۱۳۹۱ که با نوسانات نرخ ارز مواجه بودیم وضعیت مشابهی را رقم زد.

هم‌زمان با پرش قیمت دلار در نیمه دوم سال ۱۳۹۱ قیمت مسکن شهر تهران نیز روند افزایشی به خود گرفت؛ به طوری که در زمستان ۱۳۹۱ شاخص رشد نرخ دلار ۱۱۱ درصد و شاخص رشد قیمت مسکن شهر تهران نسبت به زمان مشابه سال قبل از آن ۷۲ درصد ثبت شد. در همان زمان معاملات مسکن در بهمن ماه ۱۳۹۱ با ۳۶ هزار فقره به اوج خود رسید. سپس روند نزولی به خود گرفت؛ به طوری که در بهمن ماه ۱۳۹۲ خرید و فروش مسکن در تهران با افت ۱۴۸ درصدی نسبت به ماه مشابه سال قبل از آن به ۱۴ هزار و ۵۰۰ فقره رسید. همان موقع قیمت ۸.۴ درصد افزایش پیدا کرد که پایین‌تر از شاخص تورم در آن سال محسوب می‌شد.

در ادامه نرخ دلار دچار نوسانات ماهیانه شد و به دنبال انتظارات روانی ناشی از مذاکرات هسته‌ای قیمت دلار در برخی مقاطع در پایان سال ۱۳۹۲ تا ۲۹۰۰ تومان نیز کاهش یافت. در این فاصله رشد قیمت مسکن نیز افت محسوسی پیدا کرد؛ به طوری که روند افزایش سالیانه آن بین منفی یک تا مثبت هشت درصد بود و در اکثر مقاطع پایین‌تر از نرخ تورم قرار داشت. در عین حال با توجه به ماهیت دیرپذیری بازار مسکن، این بازار فاصله قیمتی خود را با نرخ دلار پر کرد.

اما از پایان سال ۱۳۹۱ تا روز ۲۴ آبان ماه ۱۳۹۷ شاخص قیمت دلار به  ۱۷۳ درصد افزایش رسیده و قیمت مسکن نیز در همین بازه زمانی ۱۳۴ درصد رشد کرده است. اگر تکمیل دوره رونق امسال را با سال ۱۳۹۱ مقایسه کنیم و همان تجربه تکرار شود، قیمت اسمی مسکن هم‌اکنون در نقطه اوج خود قرار دارد و از این پس دوران تثبیت قیمت آن آغاز می‌شود.