کمیسیون حقوق تجارت بین‌‌الملل سازمان ملل متحد
آنسیترال یکی از نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد می باشد که در ۱۷ دسامبر ۱۹۶۶ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد جهت بهبود و توسعه ساختارهای حقوقی تجارت بین الملل ایجاد شد. مهمترین ماموریت آنسیترال یکسان سازی حقوق تجارت بین الملل از طریق ابزارهای قانونگذاری و غیر قانونگذاری در موضوعات گوناگون حقوق تجارت بین الملل می‌باشد. از جمله این موضوعات حل و فصل اختلافات تجاری، قراردادهای تجاری بین المللی، حمل و نقل، ورشکستگی، تجارت الکترونیکی، پرداختهای بین المللی، تضمین معاملات بین المللی و تأمین کالاها و خدمات می‌باشد.
مأموریت آنسیترال مطابق با قطعنامه شماره 2205 مجمع عمومی ملل متحد به شرح زیر می باشد:
- تشویق دولت ها به پیوستن هر چه بیشتر به کنوانسیون های موجود و پذیرش قوانین نمونه و مقررات متحد الشکل
- تهیه کنوانسیون های بین المللی جدید، قوانین نمونه، مقررات متحد الشکل و تشویق به پذیرش آنها
- ارتقاء شیوه ها و روش ها جهت نیل به اعمال تفسیر واحد از کنوانسیون های بین المللی و مقررات متحد الشکل
- جمع آوری و در اختیار گذاشتن اطلاعات مربوط به توسعه مقررات حقوقی در سطح قانونگذاری ملی کشورها و از جمله رویه های قضایی ملی
- ایجاد و حفظ ارتباط تنگاتنگ با کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد
اعضاء آنسیترال از کشورهای عضو سازمان ملل متحد انتخاب می شوند. نحوه انتخاب اعضاء در این نهاد به نحوی طراحی شده که کشورهای عضو از کلیه مناطق جغرافیایی، قطب های اقتصادی و نظام های حقوقی متفاوت انتخاب شوند.
فعالیت های آنسیترال در سه سطح سازماندهی شده انجام می شود. اولین و عالی ترین سطح در آنسیترال، کمیسیون این نهاد می باشد که هر سال به طور متناوب یک سال در نیویورک و یک سال هم در وین با حضور نمایندگان کشورهای عضو برگزار می شود. سازمان های بین المللی و همینطور کشورهای عضو سازمان ملل که عضو آنسیترال نیستند می توانند به عنوان ناظر در این جلسات شرکت کنند. در جلسات کمیسیون متونی که توسط گروه های کاری آماده می شوند مورد بحث قرار گرفته و نهایی شده و به تصویب می رسند. فعالیت های اصلی آنسیترال در حقیقت در سطح گروه های کاری این نهاد صورت می پذیرد که در سال دو جلسه برگزار می کنند. اعضاء گروه های کاری را نمایندگان کشورهای عضو این نهاد تشکیل می دهند. هماهنگی های لازم بین اعضاء گروه های کاری و تهیه اسناد و مدارک لازم نیز توسط دبیرخانه این نهاد انجام می شود. مرکز دبیرخانه در نیویورک می باشد و وظایف متعددی از جمله تهیه پیش نویس ها، گزارشات و تحقیقات حقوقی و غیره را دارد.
کمیسیون حقوق تجارت بین‌‌الملل سازمان ملل متحد یکسان سازی حقوق تجارت بین الملل را از طریق سه روش انجام می دهد: روش قانونگذاری، قراردادی و تبیینی.
روش قانونگذاری: در این روش تلاش می شود تا قواعد و مقررات کشورها در موضوعات مرتبط با حقوق تجارت بین الملل از طریق تهیه “کنوانسیون ها” و “قواعد نمونه”، “راهنماهای قانونگذاری” و “شروط نمونه” یکسان سازی شود. با پذیرش هر کدام از کنوانسیون های تهیه شده توسط کمیسیون حقوق تجارت بین‌‌الملل سازمان ملل متحد، قواعد و مقررات کشورها در محدوده و چهارچوب آن کنوانسیون ها یکسان و متحد الشکل می شود.
روش قراردادی: این روش مبتنی بر این واقعیت می باشد که “اصل لزوم قراردادها” و “اصل آزادی قراردادی” در اکثر کشورها مورد پذیرش و حمایت قرار گرفته است، بنابراین این امکان وجود دارد که با درج شرایط عمومی از پیش تهیه شده در متن قراردادها، حقوق و تکالیف طرفین قرارداد را به طور مناسب و منصفانه ای تعیین نمود.
روش تبیینی: در این روش آنسیترال مجموعه ای از راهنما را منتشر کرده و به طرفین قرارداد کمک می کند تا بتوانند یک قرارداد صحیح و اصولی را تنظیم نمایند.
نگارنده: پریا اسمعیل زاده
